» مسجد شیخ لطف الله اصفهان
درباره مسجد شیخ لطف الله اصفهان
میراث جهانی یونسکو (از سال 1979)
ساعتهای آزاد: 09: 00-17: 00
هزینه ورودی: 20 T
دوره تاریخی: صفویه
مسجد شیخ لطف الله یکی از شاهکارهای معماری ایران است که در زمان سلطنت صفویه ساخته شده و در ضلع شرقی میدان نقش جهان ، اصفهان واقع شده است. ساخت مسجد از سال 1603 آغاز و در سال 1619 به پایان رسید. این بنا توسط معمار ارشد شیخ بهایی ، در زمان شاه عباس اول ساخته شده است. رضا شاه پهلوی به توصیه آرتور اوفام پاپ ، این مسجد را در دهه 1920 بازسازی و تعمیر کرد.
مسجد شیخ لطف الله اصفهان مسجدی تاریخی و معروف در این شهر است که قدمت آن به قرن یازدهم برمی گردد.
معماری این مسجد در نوع خود بی نظیرترین در تمام دنیاست و هنر دست محمد رضا اصفهانی است. ایشان، پسر حسین بنا اصفهانی، از معماران مشهور آن زمان است. استفاده از نور طبیعی در ساخت مسجد و ترکیب رنگ های بسیار زیبا در کنار نقش و نگارهای گیاهان و… هارمونی ای بی همتا را بوجود آورده است که همه ی اینها در کنار استفاده از کاشی های معرق، تکمیل شده است.زیباترین بخش مسجد شیخ لطف الله اصفهان را می توان گنبد آن دانست. گنبدی مدور که از معماری ایرانی بهره برده است و با نقش های اسلیمی باشکوه تزیین شده است. علاوه بر این، کاشی های معرق بی نهایت زیبایی در داخل و بیرون گنبد استفاده شده است کخه همه ی این ها شگفتی این گنبد را چندین برابر کرده است. از شگفتی های دیگر معماری این گنبد، تغییر رنگ آن در زمان های مختلف روز است، طوریکه که صبح ها خاکی رنگ، در ظهر صورتی و در غروب خاکستری رنگ می شود. ارتفاع این گنبد از سطح زمین ۳۲ متر است
آنچه که این مسجد را تا این اندازه خاص و منحصر بفرد کرده است، ویژگی هایی است که هیچ مسجد دیگری ندارد. اولین دلیل این است که در شیخ لطف الله، هیچ مناره ای به چشم نمی خورد و از آن جاییکه در آن دوران، مناره ها یکی از اصلی ترین نشانه های وجود مسجد در یک مکان بوده اند، این موضوع جای سوال دارد. البته دلیل این موضوع این بوده است که این مسجد در آن دوران، محل عبادت درباریان بوده است و به همین دلیل بر بالای آن مناره ای ساخته نشده است تا مردم عام به این مسجد نیایند.
از دیگر شگفتی های این مسجد، نبود شبستان است.در تمام مساجد، شبستانی برای ورود وجود دارد. این در حالی است که در مسجد شیخ لطف الله برای ورود، باید پله ها را طی کنید.
از مهمترین مواردی که درباره بناهای تاریخی و زیبایی هنر و معماری آنها وجود دارد، معمار و سازنده آن است. معماران و استادکاران را میتوان خالق طرح و رنگ و زیبایی نامید که آثار زیبا و گرانبهایی را از خودشان برجای میگذارند.
زمانیکه شاه عباس دستور ساخت این مسجد را صادر کرد، قرعه معماری به نام محمدرضا اصفهانی افتاد. این شخص، معماری قابل و هنرمند بود که ۱۸ سال بر روی ساخت این مسجد کار کرد و سرانجام، یک اثر بیبدیل و بیهمتا را بر روی ویرانههای یک مسجد قدیمی برپا ساخت.
مسجد شیخ لطف الله تنها مختص شاه عباس و خانواده او بود و یک مسجد شخصی به حساب میآمد. برخی از تاریخنویسان معتقدند که شاه عباس صفوی، از زمان برپایی مسجد تا آخر عمر خود، هر روز در این مسجد به نماز و عبادت میپرداخت. گنبد سراسر رنگ آن است. اگر عاشق هنر هم نباشید در نقوش اسلیمی و خطوط منحنی این گنبد ترنجی و یک دست غرق خواهید شد. معمار بنا برای طراحی گنبد نیز وجه تمایزی قائل شده و آن را به یک گنبد منحصر به فرد تبدیل کرده است. این وجه تمایز آن است که با چرخش آفتاب، در هر ساعت از روز و در هر زاویهای که از میدان نقش جهان ایستاده باشید گنبد را به سه رنگ صورتی، نخودی و طوسی خواهید دید.گنبد مسجد شیخ لطف الله
شگفتی نمای گنبد از زاویه داخلی نیز داستانی افسانهای و رنگارنگ است. به مرکز آن دقت کنید بدنه طاووسی را میبینید. با چرخش نور در این گنبد طاووس در ساعتهای مختلف پرهای طراحی شدهی زیبایش را باز میکند و شما را با زیباترین کاشی کاری اصفهان آشنا خواهد کرد.
راههای مخفی، زمینهساز ملاقات شاه صفوی
شگفت انگیزترین بخشهای پلان مسجد ، راههای مخفی تعبیه شده در آن است. این راهروها با هدف دسترسی سریع شاه صفوی به فضای درونی مسجد و دیدار با شیخ لطف الله ساخته شده بود. راههایی که امروز بسته است و امکان دیدن از آن وجود ندارد.
تزئینات داخلی، ریزهکاریهای پرپیچ و تاب رنگارنگ
کاشیکاریهای داخلی مسجد، درهای چوبی دو لنگه و دست نخورده و کتیبههایی که دورتادور آن را احاطه کرده است نقطهی آخر زیبایی مسجد شیخ لطف الله است. طرح کاشیهای هفت رنگ از پایین آغاز میشود و با بالارفتن آن، به کاشیهای معرق کاری شده ختم میشود.
نور بر پهنه کاشیکاری
کتیبهها با خط ثلث سفید بر زمینهی لاجوردی حک شده و بیشتر آنها به خط استادعلیرضا عباسی است. این کتیبهها شامل آیههای قرآن، روایتهایی از پیامبر اکرم و اشعاری از شیخ بهایی است. این تلفیق زیبا و چشم نواز به دلیل این بود که ثابت کند مسجد تنها برای مسلمانان نیست و از همهی ادیان و با هر زبانی میتوان در آن به وحدت رسید.
برای رفتن به این مسجد میتوانید به راحتی از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید.
اگر دوست دارید با اتوبوس خودتان را به این مسجد برسانید، باید اتوبوسهای خط میدان امام حسین _ باغ غدیر ترمینال شرق را سوار شوید. یا از طریق خط میدان امام حسین _ هشت بهشت ترمینال خوراسگان، خودتان را به به امام برسانید.