ورود عضویت

مطالب پیشنهادی از سراسر وب

میخوای کسب و کارتو تبلیغ کنی؟ با ما میلیونی شو

درمان انواع بیماری ها با مصرف آب قلیایی

ثروتسازی با هیپنوتیزم! (80%تخفیف+هدیه ویژه)

مینو ایرانی | مشاوره آنلاین روانشناسی

وبلاگ سرگرمی و دانستنی ها

۳ سال پیش

» تاریخچه و جاذبه مسجد امام اصفهان

میراث جهانی یونسکو (از سال 1979)

ساعتهای آزاد: 09: 00-17: 00 [بسته به بازدید کنندگان در نماز ظهر]

هزینه ورودی: 20 T

دوره تاریخی: صفوی

در اطراف میدان نقش جهان بازار قیصریه، عمارت عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله و در ضلع جنوبی آن مسجد امام است که در تاریخ 1020هجری قمری توسط شاه عباس احداث شده است.

این مسجد به جز فضای معنوی، مذهبی، تاریخی و فرهنگی از معماری بسیار خاصی برخوردار است که کمتر در جهان نمونه های آن پیدا خواهد شد که چشم و دل هر بیننده ای را به خود جذب و برای مدتی که در آن مسجد حضور دارند به دلیل خاص بودن از تمامی هوش و حواس خود جهت ضبط لحظه ها استفاده می کنند.

یکی از خاص ترین بناهای ساخته شده در زمان صفویه به دستور شاه عباس صفوی می باشد. چنانچه گفته شد این بنا در بخش جنوبی میدان امام واقع شده است. سردر کاشیکاری شده مسجد با تزئین بسیار دل انگیز آن در سال 1025به پایان رسید و این در حالیست که بخش های دیگری از مسجد همواره به طور کامل ساخته نشده بودند.

مسجد شاه سابق از جمله برجسته ترین و بی همتاترین عمارت های ساخته شده در جهان است. در سر در مسجد جامع یک کتیبه وجود دارد که در سال 1025علیرضا عباسی آن را ایجاد نموده است و بیانگر آن است که شاه عباس مسجد را با اموال خود احداث نموده و هدف او ثوابی بوده است که می خواسته به جدش شاه طهماسب برسد.

معماری مسجد

معماری مسجد شاه از جمله خاص ترین معماری های پس از اسلام شناخته شده است. این مسجد دارای یک گنبد اصلی با 4 مناره و 2 شبستان می باشد. از جمله زیبایی های خاص مسجد امام محراب مرمری آن است. در زمان صفویان دو مدرسه نیز در دو سمت مسجد امام ایجاد شد که یکی را مدرسه سلیمانیه و دیگری را در زمان حکومت ناصر الدین شاه به دلیل ترمیم و مرمتی که صورت گرفته مدرسه ناصریه نام گرفته است.

زاویه میان محور سردرب مسجد (محور سر درب روبه میدان نقش جهان است) و محور مسجد (محور مسجد رو به قبله است) زاویه ای بسیار خاص ایجاد شده است و این نتیجه معماری بی نظیر معمار این بنا می باشد. جالب است بدانیم میدان به سمت جنوب متمایل است اما مسجد جامع به سمت جنوب غربی متمایل ساخته شده است.

متدی که برای کاشی کاری های این مسجد انتخاب شده است متد نوین هفت رنگ می باشد. همچنین خوش نویسی ها، سنگ تراشی ها و منبت کاری های هنرمندان جلوه و زیبایی این اثر را چند برابر نموده است.

یکی از بهترین تفاسیری که می توان در پس زمینه مسجد امام یافت هماهنگی و وحدت در ساخت آن است چنانچه با نگاه به این مسجد تصور می شود تنها یک نفر کار ساخت این بنا را به انجام رسانیده، و در پس این موضوع به وحدتی که در نماز جماعت در میان نمازگزاران است خواهیم رسید.

مسجد جامع توسط 18میلیون تکه آجر و 474 هزار کاشی بنا شده است. همچنین سنگ های مرمر در بنا به وفور یافت می شوند. بلندی مناره های مسجد تقریبا 33 متر اندازه گیری شده و این در حالیست که مناره هایی که بالای بخش شبستان مسجد واقع شده اند حتی به مراتب بلند تر نیز می باشند. در بخش ورودی دو قاب ساخته شده است که نمایانگر طرح سجاده نماز هستند.

سطوح تزئینی که در مسجد امام به کار رفته اند از مهمترین ارکان معماری شناخته شده اند. از آنجایی که در مساجد به کار بردن تصاویر افراد و شخصیت ها غیرمجاز بوده است معماران از دیگر نقش های هنری برای تزئین و زیباسازی آنها بهره جسته اند.

مسجد امام به عنوان مسجد شاه ، مسجد بزرگ عباسی (مسجد جامع عباسی) یا مسجد سلطنتی در ضلع جنوبی میدان نقش جهان قرار دارد. این بنا در زمان خاندان صفوی بنا شده و به دستور عباس اول ساخته شده است. از آن به عنوان یکی از شاهکارهای معماری فارسی در دوره اسلامی یاد می شود. مسجد سلطنتی به همراه میدان نقش جهان به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. ساخت آن در سال 1611 آغاز شد و شکوه آن عمدتاً به دلیل زیبایی کاشی های معرق هفت رنگ و کتیبه های خوشنویسی آن است.

معمار اصلی این وظیفه عظیم شهرسازی شیخ بهایی (بهاء الدین العالی) بود که این برنامه را بر روی دو ویژگی اصلی برنامه جامع شاه عباس متمرکز کرد و این پروژه مسجد شاه که جایگزین مسجد جامع قدیمی در انجام نماز جمعه می شود. برای دستیابی به این هدف مسجد شاه با داشتن بزرگترین گنبد در سطح شهر ساخته شد ، بلکه شیخ بهایی همچنین ساخت دو مدرسه مذهبی و یک مسجد زمستانی را که در دو طرف آن واقع شده بود ، برنامه ریزی کرد.

كتیبه‏ های داخل مسجد را خوشنویسانی چون عبدالباقی تبریزی، محمد صالح اصفهانی محمد رضا امامی و محمد غنی نوشته‏ اند كه از آن جمله‏اند: كتیبه ایوان بزرگ مسجد و اطراف محوطه زیرگنبد به خط عبدالباقی تبریزی كتیبه بالای محراب مرمری به خط محمد صالح اصفهان، كتیبه‏های چهلستون شرقی گنبد جنوبی به خط محمد رضا امامی و كتیبه داخل ایوان شمالی مسجد به خط عبدالباقی تبریزی

این مسجد عظیم دارای دو شبستان قرینه در اضلاع شرقی و غربی صحن است. یكی از این شبستانها (شبستان شرقی) بزرگتر اما ساده و بی تزیین است و دیگری (شبستان غربی) كوچكتر است اما تزییناتی با كاشیهای خشت هفت رنگ دارد و محراب آن نیز از زیباترین محرابهای مساجد اصفهان است.

در دو زاویه جنوب غربی و جنوب شرقی دو مدرسه به طور قرینه قرار دارد كه مدرسه زاویه جنوب شرقی را كه حجره ‏هایی نیز برای سكونت طلاب دارد، مدرسه ناصری و مدرسه زاویه جنوب غربی را سلیمانیه می‏نامند.

ارتفاع ایوان بزرگ جنوبی مسجد 33 متر است و دو مناره در طرفین آن قرار گرفته‏اند كه ارتفاع هر یك از آنها 48 متر است. این دو مناره با كاشی تزیین شده‏اند و نامهای محمد و علی به طور تكرارای به خط بنایی بر بدنه آنها نقش بسته است.

گنبد بزرگ مسجد تزئینات جالبی از كاشیكاری دارد و نیز داری كتیبه‏ای به خط ثلث سفید بر زمینه كاشی خشت لاجوردی است.

این مسجد یک گنبد و یک صحن اصلی در زیر آن دارد. منار اصلی مسجد در راستای قبله ساخته شده و منار دیگر در راستای میدان بنا شده است. در آن ایوان های چهارگانه وجود دارند و شبستان های غربی و شرقی نیز به همراه مدرسه های سلیمانیه و ناصریه در مسجد احداث شده اند.

سنگاب های مسجد جامع اصفهان

در مسجد امام هفت سنگاب دارد

در مسجد امام هفت سنگاب

سنگاب درب ورودی

سنگاب چهلستون غربی

سنگاب چهلستون شرقی

سنگاب گنبد غربی

سنگاب گنبد شرقی

سنگاب دیگر می باشد. سنگاب درب ورودی و چهلستون غربی از سنگ یشم ساخته شده اند و دارای حفاظ می باشند. سنگاب چهلستون شرقی از آهک ساخته شده و سنگاب گنبد غربی و شرقی به جنس مرمر هستند. در بخش جنوب غربی مسجد و در بخش شرقی ورودی اصلی نیز 2سنگاب دیگر واقع شده اند.

مسجد امام

بر روی سنگاب چهلستون غربی علاوه بر طراحی ها و حکاکی ها اشعاری دیده می شود که در بین آنها شعری در وصف حضرت علی (ع) خودنمایی می کند:

چون به فرمان سلیمان شاه جهان آنکه باشد فلکش از مه نو حلقه به گوش

علی حبه جنه

شاه جم‌جاه کز آوازه آب تیغش شد به کانون جهان آتش بیدار خموش

قسیم النار و الجنه

گشت در مسجد شاه این قدح آب تمام که ز هم چشمی او جام بیامد به خروش

وصی المصطفی حقاً

نیست بر ساغر زرین فلک چشمک‌زن بسکه موجش شده چون آب گهربار ز نوش

امام‌الانس و الجنه

گرچه سرپوش به دریا نتوان پوشیدن لیک بر شهرت بحرست حبابش سرپوش

یا قاهرالعدوّحضر

چون وصف روان‌بخشی این آب شنید گفت با آب بقا آب رخ خود مفروش

یا والی‌الولی

چون به یاد شهدا آبخوری می‌گوید لب باز قدح او که به جان بادت نوش

یا مظهرالعجایب

فکر سامی پی تاریخ به هر سو می‌گشت گفتمش زمزمی از کعبه ثانی زده جوش

گفتمش زمزمی از کعبه ثانی زده جوشیا مرتضی علی ۱۰۹۵

در پایان

مسجد امام در میدان نقش جهان اصفهان که در دوره صفویه به طرز چشمگیری ساخته و طراحی شده است چشم هر گردشگری را به خود جذب کرده است .و از لحاظ معماری بی نظیر می باشد. بازار ، و عمارت ها که ازسمت شمال و غرب و شرق آن قرار دارند ، زیبایی خاصی رو به این میدان داده اند .

کاشی کاری ،منبت کاری های زیبا ، همچنین سنگاب هایی از جنس مرمر که در این مسجد بکار رفته شوق هر بینده ای را به وجد می آورد .

مسجد جامع توسط 18 میلیون تکه آجر و 474 هزار کاشی بنا شده است. همچنین سنگ های مرمر در بنا به وفور یافت می شوند. بلندی مناره های مسجد تقریبا 33 متر اندازه گیری شده و این در حالیست که مناره هایی که بالای بخش شبستان مسجد واقع شده اند حتی به مراتب بلند تر نیز می باشند. در بخش ورودی دو قاب ساخته شده است که نمایانگر طرح سجاده نماز هستند.

معمار مسجد علی اکبر اصفهانی است. نام وی در کتیبه ای در مسجد بالای درب ورودی مجتمع ایوان ظاهر می شود. در این کتیبه همچنین آمده است که سرپرست ساخت و ساز به عنوان محبیب علی بیگ لاله که یکی از اهدا کنندگان اصلی مسجد نیز بوده است. معمار دیگری بدیع الزمان تونی ممکن است در طراحی اولیه آن نقش داشته باشد. يکی از استادانه ترين شگردهای معماری به حساب آورده اند مسأله رعايت جهت قبله در مسجد است. سازندگان مسجد طوری سردر را درست کرده اند که با عبور از ميان ايوان ورودی بدون آنکه احساس شود، نيم چرخی به سمت راست زده می شود. در حقيقت معمار برجسته اين اثر با يک زاويه 45 درجه مسجد را در جهت قبله قرار داده است.

مسجد امام اصفهان با مناره های رفيع و ايوان های سر به فلک کشيده و شبستان های عالی و محراب های نفيس و همچنين با طرح يکپارچه و متوازن خود از شاهکارهای بی نظير و مسلم معماری زمان صفويه است. مسجدی که در عصر خود از عجايب زمان بوده و در حقيقت نيز به دليل زيبائی طرح، عظمت، ابعاد و شکوه و جلال کاشيکاری هايش ستاره درخشان هنر عصر صفوی است.

تگ ها : سنگاب چهلستون غربی سنگاب گنبد غربی سنگاب درب ورودی معماری مسجد امام

۰ نظر / ۵۹۱ بازدید