خرید از سراسر دنیا

مطالب پیشنهادی از سراسر وب

» قدیمی‌ ترین آثار تاریخی ایران

قدیمی‌ ترین آثار تاریخی ایران

تویسرکان گنجینه ای از آثار تاریخی و طبیعی

یکی از شهرهای قدیمی با قدمت تاریخی و آثارباستانی یکی از زیباترین و خوش و آب و هواتریت شهرهای ایران است. که قدمت منطقه تویسرکان به دوران قبل از میلاد مسیح می‌ رسد و شهرستان تویسرکان با در‌ه‌ های پر از گردو یکی از مهمترین شهرستان‌های استان همدان است و از این جهت به شهر طلای سبز معروف است.

تویسرکان از شمال به شهرستان‌های همدان و اسدآباد، از غرب به شهرستان ملایر، از جنوب به شهرستان نهاوند و از باختر به شهرستان کنگاور محدود می‌شود و اساس اقتصاد این ناحیه را کشاورزی، باغداری، دامداری و صنایع دستی تشکیل می‌دهد.

این منطقه به لحاظ صنایع از رونق نسبی برخوردار بوده و نجاری، منبت‌کاری، صابون سازی، قالی بافی و گلیم بافی و گیوه‌بافی را شامل می‌شود.

گنجینه ای از آثار تاریخی و طبیعی

پل‌ تاریخی فرسفج، قلعه اشتران، دره سرکان، دره آرتیمان، امامزاده شاهزاده ناصر، پیر کمر بسته سرکان، قلعه دختر (قز قلعه سی)، مسجد جامع تویسرکان، درخت چنار کهنسال مسجد باغوار، کاروانسرای شاه‌عباسی فرسفج، دره‌ گزندر، دره‌ فاران، دره‌ شهرستانه، شهر بازی و بوستان نبوت و بازار سنتی سرپوشیده مهمترین دیدنی‌های شهرستان تویسرکان را تشکیل می‌دهند.

شهر قدیمی "رودآور" دارای سه بخش " توی"، "سرکان" و "شکان" بود که پس از حمله مغول اهمیت خود را از دست داد و مردم آن به بخش توی روی آوردند و به تدریج آن جا را آباد کردند.

تویسرکان فعلی که از ترکیب دو کلمه " توی" و "سرکان" ساخته شده است، همان بخش "توی" قدیمی است.

آرامگاه حضرت حیقوق نبی (ع)

از سوی دیگر وجود آرامگاه حضرت حیقوق نبی (ع ) در مرکز توی و نزدیک " رود آور " سابق با توجه به زمان زندگی آن حضرت در حدود 700 سال قبل از میلاد و کاوش های باستان شناسی اطراف بقعه، نشانگر قدمت و وجود آبادانی منطقه در آن عصر است.تویسرکان در دوره های صفویه و قاجاریه نیز مورد توجه بوده است و از این دو دوره آثاری در شهر به جا مانده که می توان به بازار دوره قاجاراشاره کرد.

این شهرستان به دلیل کوهستانی بودن و مرتفع بودن دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است و با در‌ه‌های پر از گردوی خود؛ یکی از مهم‌ ترین شهرستان‌های استان همدان را تشکیل می‌دهد.تویسرکان سرزمینی باستانی است که در گذر روزگاه حوادث تلخ و شیرین بسیار دیده و سرافزار بر بلندای تاریخ ایران زمین ایستاده و بیرق دودمان گذشته را همچنان با غرور در اهتراز نگه داشته است.

در کتاب ها آمده که حیقوق به معنی در بغل کشیده شده، است و این نام را به این دلیل برای آن پیامبر برگزیدند که در کودکی و به علت بیماری از دنیا می رود و حضرت الیاس (ع) او را در آغوش می گیرد و از خداوند، حیات دوباره وی را طلب می‌کند و او زنده می‌شود.

وی که نگهبان معبد سلیمان در اورشلیم بوده، پس از شعبای نبی به رسالت مبعوث شده است.این پیامبر سال‌های زیادی در اسارت بخت النصر بوده و پس از فتح بابل به دست کوروش، به همراه دانیال نبی به ایران آمده و در تویسرکان ساکن شده است.بقعه این پیامبر، یکی از قدیمی‌ ترین آثار تاریخی ایران در استان همدان و دارای ارزش تاریخی بسیاری است

کاروانسرای شاه عباسی فرسفج

بنای تاریخی فرهنگی کاروانسرای شاه عباسی فرسفج در 15 کیلومتری مسیر تویسرکان - اسدآباد و کرمانشاه و در کنار شهر فرسفج احداث شده است.

ایرانیان همان اقوامی بودند که از مسافران با رغبت تمام و به طور رایگان پذیرایی می کردند.در عصر صفویان یکباره کاروانسرا سازی همراه با نوآوری و تزئینات داخلی و کتبیه ها، رشد فراوان پیدا کرد که البته در این امر، فزون بر نقش اقتصادی، ایجاد تسهیلات در امر زیارت شیعیان از اماکن مقدس مذهبی هم نقش عمده داشته است.

شاه عباس اول نزدیک به هزار کاروانسرا ساخته است.بطوری که امروز در هر منقطه از ایران کارونسرای شاه عباسی به چشم می خورد که بیشترشان در مسیر زیارت حضرت رضا(علیه السلام) به سوی مشهد یا در مسیر عتبات عالیات به سوی کربلا و نجف قرار دارند.کم کم کارونسراها با جا به جایی حکومت ها و تغییر مسیرهای اصلی و همچنین جایگزین شدن مهمان خانه ها، مسافرخانه ها و هتل ها به دور از هر معنویت تاریخی و فرهنگی، یکی پس از دیگری به صورت ویرانه درآمدند.

در دوران حکومت شاه عباس صفوی به منظور ایجاد امنیت و تسهیلات سفر و توسعه تجارت در بیشتر نقاط کشور جاده هایی ساخته شده و در مسیر آن ها کارونسراهایی احداث شد.که یکی از این کارونسراها، کارونسرای شاه عباسی فرسفج است و عمدتا محل استراحت مسافرین و کاروان هایی بوده که به قصد تجارت، زیارت به غرب کشور و عتبات عالیات عراق سفر می کردند.در این کارونسرا امکاناتی برای چهارپایان و بارهایشان و قسمت هایی نیز برای استراحت و خواب کاروانیان اختصاص داده شده بود

در کتاب “نگینی بر جاده عتبات” در خصوص نقش کارونسرای فرسفج در مسیر عتبات آمده است: این کارونسرا در جاده عتبات تویسرکان با قدمتی بسیار طولانی در همسایگی پایتخت مادها و هخامنشیان از موقعیت ویژه ای برخوردار بوده است.قرار گرفتن آن در جوار راه شاهی یعنی همان راهی که پایتخت تابستانی را به پاسارگارد در جنوب ایران متصل می کرده است، اهمیت این منطقه را دوچندان می کند زیرا منطقه ای خوش آب و هوا بوده و معطر و دلپذیر که دل های مشتاقان به معرفت و عرفان را به این سو می کشانیده است.بعد از ورود اسلام به ایران تویسرکان اهمیت ویژه خود را حفظ کرده است، مأمنی بوده آرام و آسوده و مکانی برای استراحت و آسایش و مقتضای چنین طبیعتی وجود اندیشمندان و خوش فکران و سخنوران و شعرا و ادبیان است که راهیان کوی حسینی را بدین سوی می خوانده است و برای رفتن به عتبات ترجیح می دادند که از تویسرکان بگذرند و چند روزی را در جوار عالمان و فهیمان به تفرج در بوستان های معرفت و عرفان بگذرانند.

کارونسرای فرسفج نگینی بوده بر جاده عتبات که راهیان کوی حسینی در این جا اقامت گزیده و از ان جا راهی دیار عرب می شدند.این کاروانسرا به طور قطع در مسیر راه اصلی بوده است چون همان طور که “راجر سیوری” در کتاب ایران عصر صفوی عنوان کرده، کارونسراها در مسیر راه اصلی ساخته می شدند.

خانه آرضا محمودی دکتر اقتداری

در دوران قاجار در بافت قدیمی شهر تویسرکان احداث گردیده است. سبک بنا از نوع حیات مرکزی است یعنی بنا از چهار حیات مرکزی تشکیل شده که هرکدام حکم واحد را دارندنوع مصالح مصرفی بدین شکل است که در نماها ار آجر در دیوارها از خشت و در پایه ها از سنگ و در سقف ها از چوب استفاده شده است.

این بنا مشتمل بر دو طبقه فوقانی و تهتانی است که سقف طبقه همکف با طاقنماهای ضربی مزین شده است که در حقیقت جز تزئینات اصلی بناست در سقف طبقه فوقانی از تیر چوبی استفاده شده در داخل سقف اتاقها با لمبه کوبی با تقسیم بندیهای هندسی و متناسب استفاده شده راه دست رسی به این مجموعه تاریخی فرهنگی از دالانی سر پوشیده که بنا را به دو قسمت تقسیم می کند امکان پذیر است این دالان به عرض 4 متر و ارتفاع سه از معبر اصلی یعنی شهید یعقوبی امکان پذیر است در طبقه فوقانی در بقشاهی از سقف دالان برای احداث ساختمان استفاده شده است مالک بنا شخصی به اسم آقا رضا محمودی بوده که جهت اسکان چهار فرزند خود این بنا را ساخته و سپس به دیگران واگذار نموده.

این مجموعه دارای قناتی اختصاصی بوده که روش کانال سر پوشیده به کلیه حیاط مرکزیها انتقال و حوض آنها را پر می کرده و در لطافت محیط و فضای سبز خانه ها تاثیر بسزایی داشته است.

قلعه اشتران

حاج مراد خان اردلان جد بزرگ خاندان اردلان در روستای اشتران احداث گردیده است این بنا یکی از قلعه های بجای مانده از دوران قاجاریه در شهرستان تویسرکان است قلعه به لحاظ موقعیت جغرافیایی و وسعت یکی از قلعه های نادر در استان همدان می باشد.

یکی از مکانهای زیبا و مهم بوده زیرا یک هکتار زیر بنا دارد که شامل ساختمان حیاط بیرونی و ازطرف شمال حیاط بیرونی و از سمت جنوب ورودی هشتی با راهروی باریک می باشد ساختمانهای اندرونی و بیرونی شامل دو طبقه مسکونی و یک طبقه زیرزمین است که جزء طبقه اول محسوب می شود در هر طبقه 13 اتاق تزئینی وجود دارد سر در ورودی قلعه دارای یک هشتی بسیار زیبا است که بالای آن ساختمانی شامل چند اتاق بعنوان محل نگهبانی وجود دارد که از طریق راهرو به داخل حصار طویله راه پیدا می کند در حیاط اندرونی قناتی وجود دارد که در حال حاضر خشک است اما نشان می دهد که در گذشته آب شرب قلعه را تامین می نموده است در چهار کنج این قلعه 4 برج مدور وجود دارد که هنگام جنگ دفاع از قلعه را آسان می نموده است اثاث بنا بدین شکل است که در دیوارها از چینه و خشت استفاده شده و در نماها از آجر، که آجر کاریها بیشتر حالت تزئینی دارد در سمت شمال این بنا حوض سنگی که در گذشته آب داشته است

مدرسه شیخ علیخان زنگنه

 به دستور شاه سلیمان صفوی ساخته و این مدرسه دارای حیاط مستطیل شکل و پلانی چهار ایوانی و یک طبقه است که گرداگرد آن تعداد 36باب حجره متصل به هم ساخته شده و در گذشته و حال محل تحصیل طلاب علوم دینی بوده و در مرکز شهر تویسرکان کنار بازار سرپوشیده ساخته شده است . در بالای درب ورودی این حوزه ملاحظه می شود نام خداوند تبارک و تعالی و اسامی پنج تن ( ع ) به طرز جالب توجهی با استفاده از کاشیکاری های سفید درج شده است کلیه قسمت های بنا از آجر و تمامی سقف ها با طاق ضربی ساخته شده که از استحکام فوق العاده ای برخوردار است.

خانه مسعودی

از خانه های به جای مانده از محله شاهزادگان خانه مسعودی است . خانه مسعودی با مساحت 1323متر مربع در دو طبقه ساخته شده است ، در هر طبقه یک اتاق اصلی وجود دارد و در طرفین آن چند اتاق فرعی قرار گرفته که در انتهای هر کدام از این اتاقها ، یک اتاقک ( انباری ، پستو ) ساخته شده است .

مهمترین قسمت این اثر تاریخی اتاق شاه نشین طبقه طبقه همکف می باشد ، تمامی تمامی سقف و دیواره های این اتاق پوشیده از گچبری ها ، آئینه کاری ها و نقاشیهایی با روش رنگ و روغن شامل: نقوش گیاهی و انسانی می باشد .همچنین تصاویری از پادشاهان ایران باستان ( برگرفته از شاهنامه فردوسی ) تا دوره قاجاریه که با شیوه گراور ایجاد شده اند ، در حاشیه فوقانی دیوار های این اتاق و در میان نقوش گچبری شده به صورت قابهای کوچک قرار گرفته اند .

سقف تمامی اتاقها به جز اتاق شاه نشین طبقه همکف لمه کوبی شده اند ، پنجره های ارسی این بنا در گذشته ای نه چندان دور توسط مالکان بنا تعویض و جای خود را به پنجره های ساده داده اند ، آجر کاری های سر در ورودی شاه نشین طبقه همکف و اول از دیگر عوامل تزئینی این بنا محسوب میگردد و دیواره های حیاط با طاق نماهای متععد مزین شده است .

این بنا نمونه بارزی است از دوره ای که فرهنگ و معماری ایران تحت تاثیر ” فرنگ رفتگان ” قرار می گیرد و عناصر فرهنگ و معماری غرب در معماری ایران و البته در سطحی ترین لایه آن ( تزئینات معماری ) جلوه گر می شود

چنار باغوار

 با دو هزار سال عمر از کهنسالترین درختان در ایران است درختی 2000 ساله در کنار مسجدی از اواخر دوره زندیه از دیگر جاذبه های گردشگری شهرستان تویسرکان است.مسجد باغوار از مساجد قدیمی و نزدیک به 200 سال قدمت دارد و از حیث سبک بنا و کیفیت ساختمانی به مانند مساجد دوره صفویه است.مسجد باغوار با ستون های سنگی و طاق های ضربی و سقف های گنبدی در کنار بازار سر پوشیده ساخته شده است.

درخت کهنسالی با بیش از 2000 سال قدمت که یکی از کهنسال ترین درختان ایران است در کنار این مسجد وجود دارد.محیط آن 15 متر است و از فاصله چهار متری به دو شاخه قطور تقسیم می شود.

پل فرسفج تویسرکان

در روستاى فرسفج ، در منتهى‌‌الیه جنوب غربى روستا و بر روى یکى از شعبه‌هاى پرآب قلقل رود واقع شده و محور ارتباطى چندین روستاست.پل فرسفج از نظر قدمت به دورهٔ‌ صفویه مربوط است و با توجه به کاروانسرایى که در نزدیکى آن قرار دارد، به نظر مى‌رسد این محل هم منزل‌گاه و هم مسیر کاروان‌رو بوده است.

طول و عرض پل بسیار کم و داراى سه دهانهٔ‌ بزرگ آب ‌رو با قوس جناغى است که در حد فاصل آنها دو طاق‌ نماى کوچک به چشم مى‌خورد. مصالح اصلى پل از سنگ و آجر است و از قسمت تحتانى تا شروع پاکار، قوس‌ها از سنگ ‌و از این قسمت به بالا از آجر و ملات گچ و خاک است.

 کوه خان گرمز

کوه و منطقه خانگرمز در میان 16 روستای احاطه شده و از شمال به روستاهای قلقل، گنبله، بهارآب، ترمیانک، هوش و از شرق به روستاهای حاجی آباد، سوتلق، قلی لاله بالا و از طرف غرب به روستاهای مین آباد، تقی آباد، سازیان، کنجوران سفلی و از طرف جنوب به روستاهای کنجوران علیا و وسطی، قلی لاله پایین و لاشجرد محدود می شود.

این منطقه دارای صخره ها و پرتگاههای مرتفع و صعب العبور است که در معرض فرسایش شدید ناشی از بارندگی و یخبندان قرار دارند و در ضلع جنوبی نیز وجود صخره های سنگی و غارهای متعددی چون غار بهرامی، غار مر لرستانی، غار عبدالله خان بر زیبایی آن افزوده است.همچنین در این منطقه دره های عمیق و طولانی چون دره تقی آباد، دره کفتاران و دره وزم در وجود دارد که آب ناشی از بارندگی و ذوب برفهای منطقه را به پایین دست منطقه هدایت می کند.

پوشش گیاهی خان گرمز نیز از گونه های متنوع گیاهی تشکیل شده است که به خصوص پس از حفاظتهای چندین ساله محیط زیست از انواع گونه های دارای ارزش غذایی بالا و خوش خوراک جهت تغذیه دام ها مانند بروموس، فستوکا وگیاهان درختچه ای مانند نسترن وحشی بادامک زرشک و نیز در آنجا رویش دارد.

 بازار سر پوشیده تویسرکان

از آثار به جای مانده از دوران صفویه در شهرستان تویسرکان است که حدود 370 سال پیش ساخته شده و در زمان قاجاریه توسط میرزارضاخان کلانتر و ابدال خان مرمت شده است. این بازار مشتمل بر یک راسته اصلی و چهار راسته فرعی که انتهای هرکدام از این راسته ها به یک بنای تاریخی دیگر مانند حمام خان، مدرسه شیخ علیخان زنگنه، مسجد باغوار و مسجد جامع ختم می شود.این بازار ها هر کدام در گذشته مختص صنف خاص بوده و به همان نام معروف و شهرت داشته اند. ساختمان بازار یک طبقه و به صورت یکسان است که با آجر به صورت گنبدی شکل منظم و تقری

مسجد جامع تاریخی در دل بازار

این مسجد، در ضلع غربى بازار سرپوشیده و در حاشیه خیابان شهید باهنر واقع شده و بیش از 1000 متر مربع وسعت دارد. بناى اصلى آن همزمان با مدرسه شیخ علیخان زنگنه، در عصر صفویه ساخته شده وتوسط مرحوم میرزا همایون امامى، امام جمعه وقت تویسرکان تجدید بنا شده است.آرامگاه وى نیز در مقابل درب غربى مسجد قرار دارد.بناهایی زیبا در جای جای این خطه وجود دارد که بازدید از آنها سرگرمی جالبی برای مسافران این دیار خواهد بود

مسجد زرهان

با ستونهای آجری و طاقنما های ضربی و سقفهای گنبدی در کنار حمام زرهان و در محله ای به همین نام جنب امام زاده اسمائیل احداث گردیده بانی این مجموعه با شکوه استاد عنایت جد خاندان ناظمی می باشد مقارن با حکومت قاجاریه احداث گردیده است در حدود نیم قرن پیش استاد کریم رهبر قسمتی در ضلع شرقی این بنا متناسب با بافت معماری این بنا احداث نموده است که به نوع خود ذهن هر گردشگری را به خود معطوف می دارد این مجموعه دارای قناتی اختصاصی از گذشته های دور بوده و در حال حاضر جاری می باشد

قلعه شاهزادگان

گروهی از نوادگان عباس میرزا نایب السلطنه ناکام فتحعلی شاه قاجار در محله ای به نام قلعه محله شاهزادگان در شهر تویسرکان زندگی می کردند ، قلعه محوطه ای بود اطراف این محوطه با دیوار های قطور و بلند و تعدادی برج محصور شده بود . بانی این قلعه شیخعلی میرزا معروف به شیخ الملوک فرزند فتحعلی شاه بوده است . این قلعه در ابتدا درب ورودی بزرگی داشته که اول غروب آن را می بستند و صبح ها اول وقت آن را باز می کردند ، ولی تدریجا بر اثر مرور زمان که دیوار ها رو به خرابی گذاشت درب بزرگ قلعه را نیز برداشتند بطوریکه از حدود نیم قرن پیش این مکان از حالت قلعه خارج شده بود و به صورت محله ای با چند کوچه باریک درآمده بود که مانند سایر محلات مردم از آنها رفت و آمد می کردند .

آثاری از و برجهای قلعه تا حدود 40 سال پیش نیز باقی بود ولی با احداث خیابانهای جدید در اطراف آن فعلا هیچگونه از آن باقی نیست . داخل قلعه خانه های متعددی با محوطه های مشجر و ابنیه مجلل وجود داشته که بیشتر آنها به مرور زمان خراب شده اند و اکنون معدودی از آنها باقی است.

فرهنگ و آداب‌ ورسوم

پوشش لباس محلی همدان

پوشش محلی مردم تویسرکان، پوشش محلی رایج در همدان است. پوشاک مردان شامل سر پوش‌ های نخلی و نمدی، کونیک، گیوه و کلاش می‌شود. پوشاک زنان همدانی شامل عرقچین، کونیک، تومبان، آرخالق، دوش لوق، بوتون، ساغری، ارسی و گالش می‌شود.

آداب‌ورسوم

هر خطه‌ ای از ایران آداب‌ و رسوم خاص خود را دارد و تویسرکان هم از این قاعده مستثنا نیست. یکی از روزهایی که در تویسرکان و سایر شهرهای همدان با آداب‌ورسوم خاصی برگزار می‌شود، شب یلدا است. در این شب پس از صرف آجیل و خوراکی‌ها، فال سوزن می‌گیرند.

این فال توسط بزرگ فامیل گرفته می‌شود و آداب‌ ورسوم خاصی دارد.

در شب چله مادر دامادی که تازه ازدواج‌ کرده است باید برای عروسش آجیل و مرغ و ماهی بفرستد و این وسایل را در سبدی بچیند و به خانه دختر بفرستد.

زبان مردم تویسرکان در شهرها، بخش‌ها و بیشتر روستاها فارسی با لهجه لری است، اما در بعضی از روستاها گروهی به زبان‌های کردی و ترکی صحبت می‌کنند. بیشتر مردم این شهر از اقوام فارس و لر هستند.

سوغات

بادام، پشمک، عسل، سماق و انواع آلو ، نبات، نقل، گردو، گرده پز، شاطه حلوايي كه از سمنوی تازه تهيه ميشود

صنایع‌دستی

تکه دوزی ، سفال‌گری، تکه‌ دوزی، چرم‌ دوزی، معرق، منبت و قلاب‌ بافی.

غذای محلی کوفته از غذاهای محلی تویسرکان می‌توانیم از آش سماق، کوفته نخودی، آش کلم‌قمری یاد کنیم.

فرم ارسال نظر


مطالب پیشنهادی از سراسر وب




  فروش تجهیزات ویپ   |   مشاور ایرانی در لندن   |   تهران وکیل   |   گردشگری ارم بلاگ  


آخرین مطالب این وبلاگ

آخرین مطالب مجله


درمان انواع بیماری ها با مصرف آب قلیایی درمان انواع بیماری ها با مصرف آب قلیایی مشاهده