وبلاگ سرگرمی و دانستنی ها
» جاذبه های گردشگری / تاریخی / طبیعی رودان بندرعباس
جاذبه ها و اطلاعات گردشگری هرمزگان
هر ساله هزاران گردشگر با مراکز خرید ، جاذبه های گردشگری و هتل های تفریحی در استان هرمزگان در ایران وارد می شوند نام قدیمی رودان با نام ( رودکان ) برگرفته از وجود رودخانه های فراوان در این خطه است که چهره بخش جلوه های خاص طبیعی و توانمندی های فراوان زیستی آن است .دلالت بر وجود رودهای بسیار در این ناحیه نیز دارد.
وجود رودخانه‌های مختلف، سیل‌گیر بودن منطقه و امکان طغیان سیل موجب این‌گونه نام‌گذاری‌ها شده و نشانگر عصری از تاریخ است که در این منطقه اندیشه احترام به آب، پرستشگاه‌های متعدد از آناهیتا، ایزد آب، باران و فراوانی وجود داشته است در گویش بومی نیز رودان را رودُن می‌گویند که معنای آن همان رودان یا رودها و جمع رود است.
رود رودان از جمله رودهای مهم این ناحیه، تنها رود دائمی شهرستان رودان هرمزگان است در فاصله 90 کیلومتری شمال شرق بندر عباس درکنار جاده اصلی هرمزگان به کرمان و در سراشیبی دشت نخلستان های انبوه با باغهای مرکبات و لیمو ترش و مزارع صیفی و سبزی حکایت از آبادانی منطقه دارد که رودکان دیروز و رودان امروز نام دارد.
این شهرستان از استعدادهای بالقوه کشاورزی و منابع آبی بسیار خوبی برخوردار است که تجمع دو عنصر آب و خاک درکنار آب و هوای مناسب، زمینه توسعه در تمامی ابعاد را فراهم کرده است.
رودان خطه ایست با مردمان مقاوم، متدین و وفادار به نظام که با چهار بخش مرکزی، رودخانه، بیکاه و جغین در سال 69 به شهرستان تبدیل شده است و جمعیتی بیش از یکصد و 18 هزار نفر را در خود جای داده است.
قابلیت دیگر منطقه وجود کانسارهای ارزنده با کانی هایی مانند کرومیت، پنبه نسوز ، منگنز ، سیلیس و آهک می باشد، که هم اکنون از معادل کرومیت بهره برداری شده و تعداد زیادی از مردم منطقه در آن مشغول به کار هستند.
نام قدیمی رودان با نام ( رودکان ) برگرفته از وجود رودخانه های فراوان در این خطه است که چهره بخش جلوه های خاص طبیعی و توانمندی های فراوان زیستی آن است .
تاریخ رودان بازگشت به اصالت و عنواندار روزگاری است از مقاومت، ایثار و مجاهدت که آثار بر جای مانده از پیشینه و تمدن کهن رودان است.
قلعه های متعدد کمیز، بیژن، مهران، شمیلو، تم سیدی، گشوئیه، برنطین و جغین همگی حکایت از تاریخ کهن رودان در دوره ایلامی است.
رودان به لحاظ چشم اندازهای زیبا و وجود نخلستان های وسیع و باغ های مرکبات و طبیعت بکر و دست نخورده می تواند قطب توریستی برای مردم هرمزگان و دیگر نقاط کشور باشد.
وجود دشتهای فراخ و گسترده مسافر آباد ،دشت صفا و جغین زمینه را برای کشت انواع نخیلات، غلات و انواع صیفی جات را فراهم کرده، به گونه ای که محصول لیموترش رودان با سطح بهره برداری هزاران هکتار و میلیادها ریال ارزش تولید ناخالص ملی، در زمره بزرگترین منطقه تولید کننده لیموترش منطقه محسوب می شود و نیز درصدی از تولید جهانی این محصول به شهرستان رودان تعلق دارد.
منابع آب رودان ، از هزاران حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق، صدها دهنه چشمه، قنات و رودخانه های دائمی و فصلی تأمین می شود و آب رودان در زمره یکی از بهترین منابع آبی کشور محسوب می شود.
صنایع دستی با الیاف خرما
وجود درخت خرما نعمت بزرگی برای مردم این منطقه است و بیشتر نیازهای مردم از اجزای خرما به دست می آید .
خرماکیفیت و طعم خرماهای جنوب ایران شهرت زیادی دارد و استان هرمزگان یکی از تولیدکنندگان اصلی خرما به حساب می آید. خرمای این استان بیشتر در شهرهای حاجی آباد، میناب، سیریک، بندرعباس و رودآب به بار می نشیند و علاوه بر مصرف داخلی به کشورهای حاشیه خلیج فارس، اروپا، آمریکا و آسیای میانه نیز صادر می شود. در هرمزگان 55 نوع خرما کشت می شود که 20 نوع آن به بازارها می رسد
معروف ترین خرماها
پیارم: خرمایی با پوست نازک و به رنگ قهوه‌ای تیره که گوشت و پوستش به هم چسبیده است و به مرغوب ترین خرمای جهان شهرت دارد.
خاصویی: ظاهری مانند شیرینی بامیه دارد و با نام خرما آلویی هم مشهور است و با عنوان کوچکترین خرمای ایران شناخته می شود.
مضافتی: خرمایی با پوست تیره، نرم، گوشتی و شیرین که طرفداران زیادی دارد.
خنیزی: خرمایی به رنگ قرمز، کمی کشیده با شیره فراوان و هسته کوچک.
مراد سنگ: خرمایی به رنگ قهوه ای روشن که گرد و کوتاه است.
خرید خرما: خرماها علاوه بر اینکه در انواع مختلفی هستند به شکل های متفاوتی نیز به فروش می رسند: خارک (میوه نرسیده خرما با طعمی شیرین و گس)، رطب (مرحله قبل از رسیدگی کامل خرما با رطوبت بیشتر و قند کمتر)، خرما (میوه رسیده خرما)
فرآورده های خرما
شیره خرما: به دلیل مرغوبیت خرمای هرمزگان، شیره خرمای تهیه شده در این دیار شهرت زیادی دارد.
قند خرما: استخراج قند از خرما از گذشته های دور در این استان رواج داشته است. این قند طبیعی ضرر کمتری نسبت به قند معمولی دارد و جایگزین مناسبی برای شکر و قند به شمار می رود.
سرکه خرما: یکی از فرآورده های پرخاصیت خرماست که بیشتر از خرماهای با شیرینی کمتر تهیه می شود.
قهوه خرما: همه ما بعد از خوردن خرما، هسته آن را دور می ریزیم اما همین هسته را در جنوب پس از تفت دادن آسیاب می کنند و به عنوان قهوه خرما مورد استفاده قرار می دهند.
صنایع دستی دریایی
عبارت صنایع دستی دریایی به زیورآلات، اشیای تزیینی و دکوری گفته می شود که با استفاده از صدف ها و بقایای آبزیان و به شیوه ای هنرمندانه ساخته می شوند و به فروش می رسند. در استان هرمزگان به دلیل همجواری با خلیج فارس صنایع دستی دریایی را در بازارها می بینید و می توانید آنها را تهیه کنید.
چنته : دست بافته ای است که برای تزیین کپرها از آن استفاده می کنند. این محصول بر روی دارهای زمینی بافته می شود و شامل اشکال هندسی و ذهنی متنوعی است. برای تزیین چنته از صدف ها و منگوله های رنگی استفاده می کنند.
حصیر بافی : یکی از رایج ترین صنایع دستی که اکثراً توسط زنان و دختران منطقه صورت می گیرد حصیر بافی و انواع آن است.
مواد اولیه بافت از برگ خرما به نام پیش مگ و ضایعات درخت خرما در هنگام چیدن میوه درخت خرما به دست می آید و پس از تبدیل به نوارهای باریک مدتی آن را در آفتاب قرار می دهند.
درخت خودرویی به نام مور نیز در ساخت این وسایل دستی مؤثر است پس از آنکه فرم آنها انعطاف پذیر شد قابل مصرف برای تولید انواع فرآورده های حصیری می شود و پس از آن محصولاتی مانند: تک، پس کنتله، سرجهله، قفس، بادبزن، جارو، طناب، طناب پوران، بن مگی، تکینه، منخله، کفات، پری گلت، سوند، کندوک، دمور، تاب، کتل، چیلک تولید می شود.
همچنین سرگ، گفاره، لهر، تولک، سبد، کلاه، سواس یا دمپایی، آردبیز، درونی، سری بنی از جمله صنایع دستی مردم این منطقه است که با استفاده از الیاف و مشتقات دختر خرما تولید می شود.
گردشگاههای رودان
نازدشت : در فاصله 65 کیلومتری شمال شهرستان رودان درهمسایگی استان کرمان باغ های زیبای نازدشت جلوه خاصی را به منطقه داده است؛ خاندان منحوس پهلوی در این مکان اقدام به ساختن کاخ عظیمی نموده اند.
کلکسیونی از انواع مرکبات و ارقام مرغوب پرتقال ،نارنگی و گریپ فروت از جمله محصولات باغ زیبای نازدشت می باشند.
کهنو بالا: کمی پایین تر از پل زیبای آبنما منطقه ای با نام کهنوبالا با داشتن قنات های جاری از آب زلال و باغ های انبه و لیموترش گردشگاه زیبایی بوجود آورده است.تفرج در رودان بدون ماندن درکهنوج بالا خالی از لطف و صفا است.
فربوری :یکی از بهترین گردشگاه های رودان محسوب می شود. ایجاد باغات بسیار دل انگیز با آب چشمه و در دل کوه، چشم انداز زیبا و خیال انگیزی به این منطقه از رودان که در فاصله ۲۱ کیلومتری شرق دهبارز واقع شده داده است.
وجود آبشارهای زیبا از جمله دیدنی های فربوری است.
پل رودخانه آبنما : پلی ساخته دست بشر امروزی و رودخانه زلالی که از زیر آن جاری می باشد این مکان در ۱۲ کیلومتری شمال شهر رودان واقع است
آبشار کرون : این آبشار درمنطقه کوهستانی بادافشان در 27 کیلومتری و در مسیر جاده رودخانه و رودان واقع می باشد و یکی از پر آب ترین مناطق رودان محسوب می شود.
آثار تاریخی رودان و بقاع متبرکه رودان
روستاهای نمونه گردشگری زیارت سیدسلطان محمد(پیرچوگان) ، پل آبنما، قلعه بیژن، قلعه مهران شمیلو، تم سیدی، قلعه برنطین، قلعه جغین و رودخانه، قبرستان گبرها، تپه خودروگان، تپه پالور، جلگه موری، قدمگاه حضرت ابوالفضل، حضرت امیر، باغ و کاخ شاه نازدشت، قنات کهنوج بالا، امامزاده سیدجلال الدین، امامزاده سیدامیربن سلیمان، سایر زیارتگاه ها شامل : زیارتعلی، پیرسرکوه در بخش رودخانه
سنگ نوشته های بادافشان
در منطقه ای به همین نام و در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال شهرستان رودان بر روی سنگ های ستبر، کلماتی با خط میخی و نقاشی های بدیع و جلوه گری نگاشته شده که به عقیده کارشناسان، بازگشتی به دوران ایلامی دارد .
قلعه کُمیز : در فاصله 12 کیلومتری شرق شهرستان رودان قلعه ای که نشان هویت و پایمردی مردم این سامان است ، چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند این قلعه تاریخی به علت عدم توجه رو به ویرانی می باشد مهمترین اقوام در مورد قلعه کمیز خبر از نبردهایی متعدد قوم بارزبا دشمنان خارجی می دهد با این حال مهمترین منطقه گردشگری شهرستان رودان می باشد .
قبرستان گبرها :در رودان آثار زیادی از گورهایی به چشم میخورد که با کلمات و خطی شبیه به میخی هر بیننده ای را به عمق تاریخ گذشته رودان راهنمایی می نماید، به گفته پیشینیان این قبرستان ها مربوط به ساکنان اولیه این خطه بوده و هزاران سال نیز قدمت دارند. در روستاهای سرجوئیه ، زیارت سید سلطان محمد و بخشی از منطقه رودخانه این آثار نجومی مشهود است .
گو آهن :در نخلستان های مرکزی شهر رودان و در مکانی با همین نام سنگ هایی با ترکیب آلیاژهای مختلف کشف گردیده که مبین رونق صنعت فلز کاری د ر دوران گذشته است و بنا بر عقیده عمومی، در این مکان کارگاه بزرگ فلز کاری جهت ساخت وسائل و ابزار جنگی دایر بوده است .
سنگ نوشته های بادافشان
در منطقه ای به همین نام در فاصله 25 کیلومتری شمال رودان، روی سنگ های ستبر کلماتی به خط میخی و نقاشی هایی بدیع وجود دارد که قدمت آنها به دوران ایلامی و آشوری می رسد.
قلعه کمیز
فاصله 12 کیلومتری شرق رودان، قلعه ای که نشان هویت و پایمردی مردم این سامان است، نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند. در قدیم چون اغلب نقاط رودان را آب فرا گرفته بوده، مردم در این قلعه مستحکم سکونت داشته اند.
تُم مارو(تپه خیرآباد)
در نزدیکی قلعه کمیز، تپه ای به نام تُم مارو وجود دارد که در گذشته محل دفن مردگان و اشیای گران قیمت بوده است. گفته می شود در نام این تپه از مار استفاده شده تا مردم جرأت نزدیک شدن به آنجا را نداشته باشند.
قلعه دختران
این قلعه در فاصله 5 کیلومتری شمال رودان و در منتهی الیه جنوبی کوه گُرُم قرار دارد که در حال حاضر به ویرانه ای تبدیل شده است. وجود سنگرهای سنگی متعدد در اطراف قلعه و غاری در پایین آن، حکایت از دقت و توجه خاص ساکنان قلعه به امنیت پناهگاهشان دارد.
کوه زندان
مکان بسیار صعب العبوری است که گویا در قدیم مخصوص زندانیان سیاسی بوده است. برای رسیدن به آن باید از راه های باریک بدنه کوه رد شد. مسیر عبور از تونل باریک و تاریکی که به صورت هلالی در بدنه کوه حفر شده به گونه ای است که با اندک غفلتی امکان سقوط به اعماق دره وجود دارد. بعد از این تونل، شکاف غار قرار دارد که پس از عبور از آنجا می توان وارد قلعه شد. 12 اتاق در بدنه کوه زندان حفر شده است.
زیارتگاهها
زیارت سید سلطان محمد : یکی از مهمترین زیارتگاههای رودان است که همه ساله بویژه در ایام نوروز تعداد زیادی از عاشقان اهل بیت عصمت و طهار ت جهت زیارت برادر حضرت امام رضا (ع) راههای دور و نزدیک را پشت سر می گذارند و با عشقی وافر ایام خوشی را در روستایی زیارتی پیرچوگان سپری می نمایند . این مکان مذهبی در 42 کیلومتری و درمسیر جاده رودان به رودخانه واقع می باشد .
زیارت شاه قطب الدین حیدر : یکی از مهم ترین زیارتگاههای رودان و از قطب های مذهبی در ایام سال می باشد که تعداد زیادی از عاشقان اهل بیت را در طول هفته به سوی خود می کشاند و یکی از مراکز گردشگری شهرستان رودان می باشد.
این مکان مذهبی در فاصله 3 کیلومتری از مرکز شهر واقع شده است. امامزاده شاه قطب الدین حیدر یکی از نوادگان امام موسی کاظم (ع) می باشد.
امامزاده سید محمود در روستای سکل، بقعه متبرکه سید علی در بخش رودخانه و امامزاده سید امیر در روستای برنطین از جمله دیگر زیارتگاه های مردم رودان است که در فصول مختلف پذیرای مراجعان و مجاوران است.
زیارتگاه امامزاده سلطان محمد
اسناد تاریخی نسب شریف امامزاده سیدسلطان محمد، به امام موسی بن جعفر(ع) می رسد. بقعه این امامزاده در روستای زیارت پیرچوگان در فاصله 45 کیلومتری رودان قرار دارد.
امام زاده شاه قطب الدین حیدر
نسب این امامزاده براساس شجره نامه مستند به امام حسن مجتبی (ع) می رسد که در بخش جنوبی رودان در محله بند ملا قرار دارد.
نکته پایانی
مطالعه جغرافیای تاریخی مناطق و شهرها، امکان شناخت توان‌های بالقوه و بالفعل آنها در گذشته را به‌منظور احیا، برنامه‌ریزی و استفاده از پتانسیل این مکان‌ها فراهم می‌کند. در این مطالعه، ملاک‌های طبیعی و انسانی نظیر شرایط جغرافیایی و طبیعی، آب و هوا، منابع آب، رود، کوه، مراتع، مهاجرت، کوچ عشایر، وجود نام‌ها، ایلات و گویش مشابه در دو رودان نشان می‌دهد که این دو رودان، یعنی رودان رفسنجان و رودان هرمزگان، به‌ویژه به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و مواصلاتی از دیرباز، ارتباطات تجاری، مراودات فرهنگی، اتحاد و پیوستگی جغرافیایی و تاریخی داشتند.
شرایط نامناسب طبیعی و کویری، حرکت ریگ های روان و خشکی اقلیم رودان رفسنجان موجب مهاجرت تدریجی مردم به اطراف و رودان هرمزگان شده است. همچنین خصلت عشایری مردم، کوچ و ییلاق ، قشلاق عشایر کرمان به رودان نیز موجب سکونت تدریجی آنها در رودان هرمزگان شده است. بنابراین شواهد و مدارک نشان می‌دهد که از گذشته‌های دور بین دو رودان پیوند جغرافیایی - تاریخی و فرهنگی وجود داشته است، به‌طوری که این دو رودان تحت تابعیت و تقسیمات اداری و ایالتی یک منطقه جغرافیایی هرمز باستانی، ایالت کرمان یا فارس بودند.
